Σίγουρα δεν είναι ό,τι πιο εύκολο για κάποιον μη μυημένο στις sci-fi ταινίες, να κάτσει να παρακολουθήσει το «Matrix» σήμερα. Δεν μιλάμε άλλωστε για μια οποιαδήποτε ταινία, αλλά για τη «σύγχρονη Βίβλο» των έργων επιστημονικής φαντασίας. Ένα φιλμ που από τη μέρα που προβλήθηκε άλλαξε τα πάντα στον τρόπο σκηνοθεσίας, μας έμαθε για τα καλά πώς συνδυάζονται εφέ και πολεμικές χορογραφίες, γράφοντας ταυτόχρονα τα ονόματα Wachowskis, Reeves και Fishburne στην ιστορία.
Προφανώς και το «Matrix» όταν έβγαινε στους κινηματογράφους το 1999 δεν βασιζόταν σε αληθινά γεγονότα, ούτε και περιέγραφε μια πτυχή που μπορούσαμε (τότε) να φανταστούμε. Στο μυαλό μας το concept που μας παρουσίασε τον Neo, τον Morpheus, την Trinity και τους Agents, ήταν ό,τι πλησιέστερο στο Terminator franchise απλώς με διαφορετικούς κυρίαρχους και συντελεστές. Μπορεί και στις δύο περιπτώσεις να κυριαρχούσαν οι μηχανές, αλλά στην περίπτωση του «Matrix» ο παράγοντας Neo υπερίσχυε σε δύναμη των John Connor και T-800, δίνοντας άλλο hype στο story.
Παρόλα αυτά αποδείχτηκε πως οι Wachowskis δεν πήραν απλά ένα λατρεμένο concept και το παρουσίασαν με δικό τους τρόπο, αλλά το πήγαν ένα βήμα παραπέρα. Φαντάστηκαν έναν κόσμο δικό τους, του έδωσαν πολλές διαστάσεις και τον συνέδεσαν με κάτι που σε εκείνη την εποχή κανένας νους δεν μπορούσε να χωρέσει. Την τεχνολογία όπως την ξέρουμε σήμερα.
Στα τέλη των 90’s και αρχές των 00’s, όταν ο κόσμος ακόμα μάθαινε τι θα πει ίντερνετ, οι Wachowskis ανέπτυξαν μια ολόκληρη ιστορία πάνω στον τομέα του προγραμματισμού και της τεχνητής νοημοσύνης, έδωσαν ρόλο κακού στα κακόβουλα λογισμικά και πάνω σε αυτά στήριξαν τον φανταστικό κόσμο με τα εφέ και τα ξυλίκια, Τον «Dreamworld» όπως τον αποκάλεσε ο Morpheus, το «Matrix» που έλεγε ο τίτλος. Και σήμερα, που η ζωή μας εξαρτάται από την τεχνολογία, το ίντερνετ και τα λάπτοπ, το «Matrix» ίσως είναι πιο επίκαιρο από ποτέ, ακόμα και για αυτούς που το είχαν «λιώσει» στις αρχές της νέας χιλιετίας.
Πολλές φορές κάνουμε το λάθος και βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα για μια ταινία και του τι πρεσβεύει. Το πραγματικά αξιοσημείωτο με το «Matrix» δεν είναι τα μυστήρια ονόματα τύπου Morpheus, Trinity, Cypher, Switch, Tank, Merovingian ή Neo, ούτε (μόνο) τα τρομακτικά για την εποχή εφέ του, αλλά η εξαιρετική εφαρμογή των συστημάτων του κυβερνοχώρου και του προγραμματισμού πάνω στον κόσμο των Wachowskis.
Τι ήταν στο κάτω-κάτω το «Matrix»; Ένα πρόγραμμα, μια ατέρμονη ψευδαίσθηση που έκανε τον ανθρώπινο νου να πιστεύει ότι είναι κυρίαρχος του εαυτού του, την ίδια ώρα που η θέση του ήταν σε κάποια κυψέλη όπου χρησιμοποιείτο ως μπαταρία κάποιου ρομπότ.
Την ίδια ώρα που οι άνθρωποι πίστευαν ότι ζούσαν κανονικά, η ζωή τους ήταν μια virtual reality, όπου όλα ελέγχονταν από κυρίαρχα λογισμικά προγράμματα, και όταν η τάξη ξέφευγε έρχονταν οι παντοδύναμοι Agents για να την επαναφέρουν.
Επειδή όμως σε ένα τεράστιο δίκτυο γεμάτο προγράμματα που κρατούν την τάξη βρίσκεται πάντα ένα κακόβουλο που έχει δικό του σκοπό και ταράζει την ισορροπία περισσότερο και από τους «αντιστασιακούς ανθρώπους», γεννήθηκε ο Agent Smith με διαφορετικό τρόπο σκέψης και μοναδικό σκοπό να γίνει κυρίαρχος πέρα από τα όρια του Matrix. Εκεί λοιπόν είναι που έρχεται ο Neo σαν κάτι παραπάνω από ισχυρό anti-virus, με δυνατότητα να ελίσσεται ανάμεσα στον πραγματικό κόσμο και αυτόν του Matrix έχοντας ως σκοπό να αποτελέσει τον πρωτοστάτη για την επανάσταση του ανθρώπινου είδους απέναντι στις μηχανές.
Οι Wachowskis μπόρεσαν να συνδυάσουν τη ζωή με τον προγραμματισμό και τα πληροφοριακά συστήματα, να δώσουν στον κόσμο ένα υπερφυσικό virtual reality και μέσω των κανόνων του ίντερνετ και της τεχνολογίας να αναπτύξουν μια κατάσταση που σήμερα μοιάζουν πιο λογικά από ότι μια εικοσαετία πίσω, όπου δεν είχαμε καν ιδέα τι θα πει «ιός».
Μπορεί στα μάτια των haters (ή αρνητών της ταινίας) η λέξη «Matrix» να σημαίνει τρεχάματα σε τοίχους και άλματα από κτίριο σε κτίριο, σφαίρες που σκίζουν τον αέρα σε slow motion και ξυλίκι που παραπέμπει σε videogame παρά σε ταινία, παρόλα αυτά το μεγάλο της ατού πίσω από την γενικότερη εικόνα είναι το μοναδικό story πάνω στο οποίο χτίστηκε. Μια υπόθεση που σε πολλούς έμοιαζε δυσνόητη, καθώς προβλήθηκε σε μια εποχή όπου ακόμα ο κόσμος έβλεπε βιντεοκασέτες, τα DVD ήταν πανάκριβα και για να συνδεθείς στο ίντερνετ έπρεπε να κόψεις τη σύνδεση του τηλεφώνου.
Σήμερα λοιπόν, που είμαστε πιο εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, έχει ίσως μεγαλύτερο νόημα από ποτέ να παρακολουθήσουμε το «Matrix» (το πρώτο όμως) και να χαρίσουμε μια μεγάλη υπόκλιση στους Wachowskis. Όχι απλά για τα εφέ και τη μοναδική σκηνοθεσία, αλλά που έβλεπαν πολύ μπροστά για την εποχή τους. Το ίδιο ευχόμαστε και για το «Matrix 4» που πλησιάζει.
