Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι σε ένα πλήθος κόσμου που παρακολουθεί σειρές και ταινίες, το Rambo, ή ακόμη και ο John Rambo σαν χαρακτήρας, ήταν κάτι που η κοινή γνώμη και οι κουλτουριάρηδες θεωρούσαν υποδεέστερο. Δεν τους άρεσε όλο αυτό το στρατιωτικό theme, ήταν ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή προπαγάνδας περιλάμβανε την Αμερική ή ακόμη και τον πόλεμο στο Βιετνάμ και έτσι, χωρίς ιδιαίτερο ρόλο, ο John Rambo αν και ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους χαρακτήρες, έφαγε μία κριτική η οποία δεν αφορούσε καν την ίδια την ταινία. Εδώ όμως έχουμε να κάνουμε με θέαμα. Με Χόλιγουντ.
Μέσα σε όλα αυτά, συζητούσαμε πρόσφατα με έναν συνάδελφο για το Rambo: First Blood, την πρώτη ταινία του Rambo, όταν ο Sylvester Stallone είχε κάνει ήδη γνωστή την παρουσία του ως Rocky Balboa – για την ακρίβεια είχε προλάβει να γυρίσει και την τρίτη ταινία όπου αντιμετώπιζε τον Mr.T. Το Rambo δεν ήταν απλά ένα φιλόδοξο πρότζεκτ. Είχε τόσο αντιπολεμικό χαρακτήρα, που όσοι βιάστηκαν να το χαρακτηρίσουν χάθηκαν στη μετάφραση. Όπως συμβαίνει συνήθως με τους κριτικούς που διακατέχονται από εμπάθεια.
Αρχικά για όσους δεν γνωρίζουν, ο John Rambo είναι ο ήρωας του καθηγητή αμερικανικής λογοτεχνίας David Morrell, ο οποίος διδάσκει μέχρι σήμερα στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια. Ο καθηγητής, που έχει γράψει 28 μυθιστορήματα και νουβέλες, είχε την ιδέα το 1972 όταν παραβρέθηκε σε μία ομιλία με συμμετέχοντες βετεράνους του Βιετνάμ και συνειδητοποίησε την ψυχολογική κατάπτωση και την χρόνια κατάθλιψη που βίωναν οι στρατιώτες, με την Πολιτεία να μην τους δίνει την προσοχή που τους άρμοζε. Ο Morrell ωστόσο, δεν ήθελε να γράψει άλλο ένα πολεμικό βιβλίο, αλλά να εντάξει την συμπεριφορά ενός στρατιώτη σε μία σύγχρονη κοινωνία που τον χλευάζει, επειδή αδυνατεί να κατανοήσει την ψυχολογική πίεση. Κάπως έτσι γεννήθηκε ο Rambo.
Το First Blood είναι ένα κλασσικό αγαπημένο παιδί των 80s. Έχει το στυλ, την ατμόσφαιρα, τον ρουχισμό και το όλο στήσιμο που θυμάσαι από μία 80s ταινία, αλλά συνάμα όσο περνάει ο καιρός δεν μπαίνει τόσο στα καλτ, όσο στα θρυλικά φιλμ. Και τι εννοώ με αυτό. Το First Blood δεν είναι πολεμική ταινία. Έχει πολεμικό χαρακτήρα, αλλά είναι ουσιαστικά μία αστική ιστορία. Ο John Rambo είναι μία κινητή ωρολογιακή βόμβα, απέναντι στους σερίφηδες μία μικρής πόλης, που κάνουν το λάθος να βλέπουν τα πράγματα από το μικρόκοσμό τους. Δεν είναι όμως ο Rambo μία μικρογραφία της κοινωνίας που ισχύει μέχρι σήμερα; Η ταινία βγήκε το 1982, αλλά τι πραγματικά έχει αλλάξει από τότε; Η τσουβαλοποίηση ότι «επειδή είσαι φαντάρος είσαι δολοφόνος;». Η κρατική αδιαφορία σε ανθρώπους με ψυχολογικά προβλήματα όπως οι βετεράνοι πολέμου; Η κοροϊδία που έρχεται από την πλευρά των αντιπροσώπων του Κράτους; Όλα αυτά υπάρχουν καθημερινά με μικρά ή μεγάλα παραδείγματα. Αλλά ο Rambo, όπως είπε ο Χρήστος Κάβουρας σε μία συζήτηση «εκπροσωπεί το συναίσθημα που έχουμε κρυφό μέσα μας».
Γιατί, οπωσδήποτε, δεν μπορείς να αρπάξεις ένα μαχαίρι και ένα οπλοπολυβόλο και να αρχίσεις να κυνηγάς τον κόσμο, παρότι πολλές φορές σου έχει περάσει από το μυαλό. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, παρότι ο Rambo μετατρέπεται σε κινητή απειλή, ο κόσμος συμπάσχει. Καταλαβαίνει το δράμα, την κοροϊδία και όλα όσα συμβαίνουν είναι απλά η επίπτωση σε έναν άνθρωπο που θα έπρεπε να βλέπει ψυχίατρο. Φυσικά δεν αφήνουμε απ’ έξω το θέαμα. Τις εκρήξεις, τους πυροβολισμούς, την δράση. Αλλά ακόμη και εκεί, αν το καλοσκεφτείς, το First Blood έθεσε τις βάσεις για όλες τις ταινίες που ήρθαν μετά και δη τις πολεμικές. Σε κάθε περιπέτεια, θα δεις έναν ήρωα που να μοιάζει σε Rambo ή τον σκηνοθέτη να έχει «πατήσει» πάνω στον ήρωα για να δημιουργήσει τον δικό του. Και δεν είναι κακό ή λάθος αυτό γιατί ουσιαστικά, είμαστε οι επιρροές μας.
Το First Blood είναι μία από τις πιο ειλικρινείς αστικές ιστορίες εκεί έξω. Διαφοροποιείται από το στόρι, κρατώντας την περιπέτεια, δίνοντας έμφαση στην ψυχολογική υπόσταση του ήρωα. Μπορούμε να πούμε όμως και αυτό με σιγουριά: ότι ο David Morrell προδώθηκε. Γιατί μετά την ταινία και τις δύο ακόμη που ακολούθησαν, ο Rambo μπήκε στην ποπ κουλτούρα ενώ θα έπρεπε να την φτύνει κατάμουτρα. Έγινε κινούμενο σχέδιο, έγινε σειρά παιχνιδιών, ρούχων και, ειδικότερα, μετατράπηκε στον American hero ενώ θα έπρεπε να είναι το παράδειγμα προς αποφυγή. Όλα όσα θα έπρεπε να προσέχουν οι Αρχές, ώστε να μην εγκαταλείψουν στα χέρια της μοίρας άλλον έναν τέτοιο άνθρωπο.
Όμως το First Blood παραμένει μία καταπληκτική, manly, oldschool ταινία, που όχι μόνο ξεχώρισε για το καστ αλλά έδωσε και στον Sylvester Stallone ένα ακόμη γερό πάτημα υποκριτικής, χωρίς να παίζει απαραίτητα Σαίξπηρ και Μολλιέρο. Κάποιες ταινίες, είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα κάποιων ηθοποιών και το να βάλεις τον Stallone να υποδυθεί τον ρόλο ενώ βρισκόταν στα καλύτερά του, δεν ήταν δα και η χειρότερη κίνηση. Μάλλον το αντίθετο και ειδικά αν κρίνεις το πως έχει εξελιχθεί ο Stallone σήμερα. Είναι μία ταινία που μας μεγάλωσε και που τώρα, είναι μία καλή στιγμή να την δεις με άλλο μάτι.
Πόσο καιρό έχεις να δεις την τριλογία;
Εσύ τι πιστεύεις ότι είναι ο Stallone; O Rocky Balboa ή o John Rambo;
