Δεν χωρά αμφιβολία πως ο κινηματογράφος έχει χάσει πλέον την αίγλη του. Λίγο οι τσιμπημένες τιμές των εισιτηρίων, λίγο η άνοδος της τηλεόρασης και η έξαρση των σίριαλ έχουν θέσει το αγαπημένο μας σινεμά στο περιθώριο και τους σκηνοθέτες του Hollywood σε απόγνωση. Πλέον οι μεγάλες ιδέες σπανίζουν, οι ποιοτικές ταινίες έχουν γίνει είδος προς εξαφάνιση και μοναδικό «σωσίβιο» στο γενικότερο ναυάγιο αποτελούν οι μπλοκμπαστεριές λόγω κυρίως των ειδικών εφέ τους.
Παρόλα αυτά υπήρξε μια ταινία η οποία ανάγκασε αρκετό κόσμο να τη χειροκροτήσει παρά το γεγονός ότι στην αρχή αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία. Πρόκειται για ένα φιλμ που σάρωσε στην Τελετή των Όσκαρ του 2012, δίχως να διαθέτει ειδικά εφέ, αλλά κυρίως ούτε ήχο, ούτε και χρώμα. Τι είχε; Έναν σπουδαίο τρόπο να μεταδώσει το κλίμα της εποχής της και έναν πρωταγωνιστή που με τις εκφράσεις του αποτύπωνε πλήρως το δράμα το οποίο έπρεπε να χτίσει. Ένα έργο που βασίστηκε αποκλειστικά στο ταλέντο και καθόλου στην τεχνολογία.
Πρόκειται για το γαλλικό «The Artist» με τον Jean Dujardin.
Μια βωβή ταινία τον 21ο αιώνα
Το 2012 λοιπόν, στην 84η Τελετή των Όσκαρ πολλές και σπουδαίες ταινίες περιμένουν να ακούσουν το όνομά τους για το Χρυσό Αγαλματίδιο της Καλύτερης Ταινίας. Φιλμ όπως το «The Descendants» με τον George Clooney, το «Hugo» του Martin Scorsese, ή τα «Moneyball» και «The Tree of Life» με τον Brad Pitt που παίζουν δυνατά για τον λαμπερό τίτλο. Μόνο που ξέρουν ότι δεν είναι φαβορί. Το «Artist» έρχεται με φόρα από τις Χρυσές Σφαίρες και το λαμπερό αγαλματίδιο καταλήγει στα χέρια του δημιουργού του, Michel Hazanavicius.
Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος ωστόσο της ταινίας θα χρειαστεί να ξανασηκωθεί από τη θέση του προκειμένου να λάβει το Όσκαρ Σκηνοθεσίας, ενώ ο Jean Dujardin θα κατακτήσει εκείνο του Α’ Αντρικού Ρόλου. Η βραδιά θα κλείσει με συνολικά 5 τρόπαια (σ.σ.: Καλύτερης Μουσικής και Σχεδιασμό Ρούχων) και όλα αυτά για μια βωβή ταινία εν έτει 2012, η οποία όμως γεμίζει με υποκριτική ποιότητα το μάτι κάθε θεατή που αποφάσισε να την παρακολουθήσει.
Μπορεί κανείς να μην άκουσε τους καβγάδες και τα ερωτόλογα του Dujardin με την Berenice Bejo, ή τους μονολόγους απόγνωσης του ήρωα την ώρα που καταλάβαινε ότι ο βωβός κινηματογράφος σύντομα θα αποτελέσει παρελθόν, ωστόσο ο σκηνοθέτης Michel Hazanavicius κατάφερε να χορτάσει το μάτι μας, ακόμα και αν δεν είχαμε τη δυνατότητα του χρώματος.
Πολλοί έσπευσαν να πουν πως η ταινία ήταν υπερτιμημένη και σάρωσε λόγω της επίκλησης στο συναίσθημα και τη ρετρό νοσταλγία σε σχέση με τις ανταγωνίστριές της, ωστόσο η αλήθεια είναι πως το «Artist» εστίασε σε ένα στοιχείο που πλέον δύσκολα το βρίσκεις.
Βρήκε ένα ρομαντικό στόρι στην εποχή του ’20, εστιάζοντας σε έναν αστέρα του βωβού κινηματογράφου, ονόματι George Valentin ο οποίος συνειδητοποιεί πως η άφιξη του ήχου στην 7η Τέχνη, σηματοδοτεί ταυτόχρονα τη δύση της καριέρας του. Την ίδια ώρα όμως μια πρώην συνάδελφος του Valentin, η Peppy Miller γνωρίζει τεράστια άνθηση καθώς θεωρείται από τα νέα ονόματα της εποχής του κινηματογραφικού ήχου και το στόρι τους περιπλέκεται. Θα καταφέρει να κρατηθεί στην επιφάνεια ή η εποχή τον ξεπέρασε πλέον;
Μας άφησε δίχως... λόγια
Μέσα από τις κινήσεις και τις εκφράσεις το βωβό συναίσθημα έρχεται να συναντήσει την νέα εποχή, μέσα από τον ασπρόμαυρο φακό του Γάλλου σκηνοθέτη. Δεν πρόκειται για ένα φιλμ με ανατρεπτικό σενάριο και υπόθεση που σκίζει, αλλά μέσα από την απλότητά της αναδεικνύεται ένα ξεχασμένο μεγαλείο. Αυτό της αυθεντικής και ειλικρινής αγάπης για την εικόνα, την κίνηση και τον άνθρωπο, η νοσταλγική και καλοπροαίρετη μυθοποίηση μιας ολόκληρης και πλέον ξεχασμένης εποχής.
Ήταν ίσως ο μόνος τρόπος για να αποτυπωθεί στο έπακρο η επεικόνιση μιας δεκαετίας (εκείνης του '20), μέσω της κατάστασης και τεχνολογίας στην οποία ανήκε. Μπορεί στα χαρτιά η απουσία του ήχου να αποτελεί μειονέκτημα, ωστόσο η πληρότητα και η γεμάτη νόημα και συναίσθημα εικόνα είναι τόσο πληθωρική που ενθουσιάζεσαι. Παραμένεις στη θέση σου καθηλωμένος και ενδιαφέρεσαι απλώς για τις εκφράσεις των πρωταγωνιστών.
Διότι από την εικόνα τους και μόνο, είχαν πολλά πράγματα να σου πουν.
