Η σαγηνευτική διαχρονικότητα ενός Σκοτεινού Ιππότη

Από τον Χρήστο Κάβουρα

Ανάμεσα σε τόσους σούπερ ήρωες που «γεννήθηκαν» στον φανταστικό κόσμο των κόμικς, ο Μπάτμαν είναι ίσως ο πιο ριγμένος από όλους, αλλά ταυτόχρονα και πιο ενδιαφέρων εξ αυτών. Μια φιγούρα που προοριζόταν να κάνει μια ήσυχη και βολεμένη ζωή, αλλά η μοίρα τον έφερε αντιμέτωπο με τη σκοτεινή άβυσσο της ψυχής του, μετατρέποντάς τον από δισεκατομμυριούχο μεγαλοαστό, στον τύπο που παίζει τη ζωή του κορόνα-γράμματα κάθε βράδυ απέναντι στο έγκλημα.

Σε πρώτη ανάγνωση θα έλεγε κανείς «μα καλά, με τόσα λεφτά τι κάθεται και ριψοκινδυνεύει τη ζωή του;» ωστόσο αυτό (και πολλά ακόμα βέβαια) είναι που τον κάνουν μοναδικό στο είδος του. Αυτός ο ζήλος να υπερνικήσει το κακό, πάνω από όλα όμως με τους δικούς του όρους.

Από το 1939, όταν ο Bob Kane και ο Bill Finger δημιούργησαν τον ήρωα και ακολούθησαν άπειρες ιστορίες στα κόμικς, άλλες τόσες ταινίες, live action ή animated, ακόμα και σειρές, όλοι έχουμε καταλάβει ότι ο Μπάτμαν έχει δύο κανόνες όταν αντιμετωπίζει εγκληματίες: Να τους φοβίσει σε τέτοιο βαθμό που να τον θυμούνται για πάντα και δεύτερον να τους φέρνει πίσω ζωντανούς.

Ωστόσο τι είναι αυτό που μας κάνει να θέλουμε να τον βλέπουμε τόσο συχνά και να εξελίσσεται συνεχώς με νέες ιστορίες; Οι απαντήσεις ξεπερνούν την συνεχή μάχη του για τη δικαιοσύνη, το ωμό ξυλίκι ή τους εμβληματικούς κακούς που έχει αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα (βλ. Τζόκερ ή Μπέιν). Η λέξη «ταύτιση» είναι αυτή που ξεχωρίζει.

Κάθε άνθρωπος που δένεται με έναν σούπερ ήρωα, ουσιαστικά βλέπει σε αυτόν αυτό που θα μπορούσε να γίνει. Σαφώς και όλοι θα θέλαμε να είμαστε Σούπερμαν αλλά δεν μας έστειλαν οι γονείς από τον πλανήτη Κρύπτον στη Γη. Στην περίπτωση όμως του Μπάτμαν και του alter ego του, Μπρους Γουέιν, δεν υπάρχει καμία σούπερ δύναμη, αυτή βρίσκεται βαθιά στο πολυσύνθετο μυαλό και την επιθυμία του να καταπολεμήσει το έγκλημα.

Ο Σκοτεινός Ιππότης κέρδισε τα πλήθη διότι είναι στην ουσία ένας απλός άνθρωπος, με σάρκα και οστά που κατάφερε να εξελιχθεί σε κάτι πιο μεγάλο. Κάτι σαν ιδεώδες που το βλέπουν οι εγκληματίες και αλλάζουν χώρα. Νομίζετε δεν ήξερε ο Κρίστοφερ Νόλαν γιατί διάλεξε τον συγκεκριμένο ήρωα και τον παρουσίασε στην Dark Knignt Trilogy με τέτοιο τρόπο ώστε όλοι να πιστέψουμε ότι θα μπορούσε να υπάρχει και στην πραγματικότητα;

Για την ακρίβεια γνωρίζει τι θα πει φόβος, αλλά δεν τον προσπερνάει. Τον αφουγκράζεται και ορμά. Βλέπει τον κυκλώνα και τρέχει να μπει στο μάτι του. Κανείς δεν γεννήθηκε ατρόμητος, ούτε καν ο Μπάτμαν.

Διάβασε επίσης: Ο Μπάτμαν που δεν γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος.

Σε κάθε του εμφάνιση δείχνει ότι έχει φόβους, έχει όμως το know how να τους αντιμετωπίζει. Είτε πρόκειται για ένα ψέκασμα από τις τοξίνες του Scarecrow, είτε για μια μάχη με τον φρικαλέο Killer Croc, ο Μπάτμαν μας δίνει αυτή τη σιγουριά ότι δεν θα χαμπαριάσει. Ακόμα και αν μέσα του τρέμει το φυλλοκάρδι του, εκείνος θα βουτήξει μέσα στην άβυσσο ό,τι και αν συμβεί. Και το γεγονός αυτό μας αρέσει. Ακόμα και αν αυτός είναι το underdog.

Ποτέ, για καμία άλλη fictional πόλη δεν νιώσαμε την εσωτερική επιθυμία να την επισκεφθούμε, ακριβώς γιατί έχουμε διαβάσει ή παρακολουθήσει άπειρες ιστορίες για αυτήν. Η Γκόθαμ, η πόλη-έγκλημα που σε κάθε γωνία της κρύβεται και διαφορετικός supervillain δεν είναι απλά ένας μέρος, αλλά ένας ξεχωριστός «χαρακτήρας» στο Batman Mythos.

Η πόλη η ίδια, είναι μια αντανάκλαση της σκοτεινής ψυχής του σούπερ ήρωα, καθώς βρίσκεται συνεχώς στο χείλος ενός ανεξίτηλου χάους μέχρι να έρθει ο Σκοτεινός Ιππότης και να επιβάλει τον νόμο του. Ποιος θα την καταστρέψει; Υποψήφιοι υπάρχουν πολλοί και καραδοκούν. Η πόλη όμως που έχει γεννήσει τόσους supervillains, δημιούργησε τον δικό της σωτήρα, με τα δικά της, σκοτεινά χαρακτηριστικά. Όσο υπάρχει η Γκόθαμ Σίτι, θα υπάρχει και ο Μπάτμαν. Όσο χρονών και αν φτάσει.

Ένας ακόμα λόγος που υπάρχει αυτό το connection με το κοινό, είναι ότι ο χαρακτήρας δεν έχει αυτό το «όλα είναι τέλεια και ισορροπημένα». Είναι απρόβλεπτος, κυνικός και ενδεχομένως αντιπαθητικός, παράλληλα όμως έχει υψηλό IQ, μεγάλη καρδιά και βαθιά καλοσύνη. 

Διάβασε επίσης: Οι χειρότερες στολές που είδαμε ποτέ σε ταινία Μπάτμαν.

Η ιστορία του είναι γραμμένη γεμάτη εμπόδια, τα οποία όμως είναι αυτά που διαμορφώνουν το story του και προκαλεί ταύτιση στον κόσμο. Στην ταινία «The Dark Knight» ακούσαμε το περίφημο «ότι είναι ο ήρωας που μας αξίζει, όχι αυτός που χρειαζόμαστε», ένα μότο που περιγράφει ακριβώς την εικόνα του. Ο Μπάτμαν δεν είναι ο σούπερ ήρωας που θαυμάζουμε, αλλά αυτός που μας εμπνέει με κάθε του παρουσία. Αυτός που δίδαξε ότι δεν χρειάζεται να είμαστε τέλειοι, προκειμένου να κάνουμε καλά πράγματα.