Winning Time: Όταν το ΝΒΑ ξεκίνησε να είναι μαγεία

Επιμέλεια: Μιχάλης Κωνσταντόπουλος

Φθινόπωρο 1991

O Magic περνάει από ιατρικές εξετάσεις και η διάγνωση είναι αδιαμφισβήτητη: είναι θετικός στον φόβο και τον τρόμο της εποχής, τον ιό του AIDS. Ο βοηθός του ξεσπά σε κλάματα μέσα στο αυτοκίνητο κάπου σε ένα αχανές freeway του Los Angeles και είναι η αρχή του τέλους για τους showtime Lakers μετά και την ήττα από τους Bulls του Michael Jordan στους τελικούς του καλοκαιριού.

Καλοκαίρι 1979

Ο ανερχόμενος Earvin Johnson Jr από το Lansing του Michigan μαγεύει τις ΗΠΑ με τις εμφανίσεις του σε σχολικό και κολεγιακό επίπεδο. Κερδίζει μάλιστα το πρωτάθλημα του NCAA με το πανεπιστήμιο του Michigan ενάντια στο πολυδιαφημισμένο Indiana State του Larry Bird. Δεν περνά απαρατήρητος από τον Dr. Jerry Buss έναν σύγχρονο maverick, τζογαδόρο πρώην επιστήμονα αεριωθούμενων πυραύλων που μόλις έδωσε ό,τι είχε και δεν είχε από οικονομίες και ακίνητη περιουσία για να αποκτήσει τους Lakers. O Jerry Buss είχε ένα όνειρο όπως ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Να ενώσει το Hollywood με το μπάσκετ. Το Winning Time μας γυρίζει σε αυτή ακριβώς την εποχή όταν το NBA μετατράπηκε από ένα πρωτάθλημα στα όρια της χρεοκοπίας στο αθλητικό υπερθέαμα στον πλανήτη.

Μέσα από την ιστορία του Magic-μητέρα του θεωρούσε βλασφημία να τον αποκαλούν έτσι- βλέπουμε μία ολόκληρη κοινωνία, πόλη και ομάδα που αλλάζει. Από τις προκαταλήψεις για το χρώμα του δέρματος περνάμε στην αθλητική ικανότητα και την ευφυΐα. Είναι η εποχή που πριν τον Mike (Jordan) όλα τα παιδάκια θέλουν να είναι σαν τον Magic Johnson. Το μπάσκετ δεν είναι πια μερικοί ιδρωμένοι άχαροι ψηλοί που προσπαθούν να βάλουν καλάθι στηριζόμενοι σε αρτηριοσκληρωτικά πλάνα κάποιου εμμονικού κάποτε δοξασμένου κόουτς, αλλά ένα μεγάλο πάρτι με φρενήρη ρυθμό μέσα κι έξω από το γήπεδο.

Αυτό το ρυθμό ακολουθεί σκηνοθετικά και η σειρά 10 επεισοδίων που δεν φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ, αλλά μία βουτιά στο funky Los Angeles των αρχών των 80’s όπου όλα φάνταζαν ακόμα πιθανά. Ο πρωτοεμφανιζόμενος νεαρός Quincy Isaiah (Magic) δείχνει να σηκώνει το βάρος του ρόλου του μπασκετικού ειδώλου που από τις αλάνες του Μίσιγκαν πλέον σκοράρει εντός κι εκτός γηπέδου, ενώ ο κωμικός John Reilly μας χαρίζει μία εξαιρετική ερμηνεία ως ο εκκεντρικός Jerry Buss με τις αντισυμβατικές μεθόδους διοίκησης. Μέσω του βίου και της πολιτείας της οικογένειας Buss εξερευνούμε παράλληλα ανθρώπινες σχέσεις και καταστάσεις που οριακά θυμίζουν σαπουνόπερες του ’80 όπως το Dallas και η Δυναστεία.

Την παραγωγή υπογράφει ο Adam McKay του εξαιρετικά επιτυχημένουDon’t Look Up, που εδώ θέλει να εστιάσουμε στο τι γινόταν εκτός γηπέδου με κωμικές καταστάσεις στα αποδυτήρια και την διοίκηση μετρ στον αυτοσχεδιασμό, όπως και στις αμέτρητες εξωγηπεδικές τσάρκες στα ατέλειωτα πάρτι του LA. Ενώ όμως παραδόξως εκείνοι οι Lakers δεν έδειχναν να έχουν πάρει τον εαυτό τους και τόσο στα σοβαρά, ο Kareem Abdul Jabbar ήξερε πως είναι ένας νικητής, ενώ ο Jerry West  που επίσης πρωταγωνιστεί στο πρώτο επεισόδιο και σε διάφορα δραματικά ξεσπάσματα στη συνέχεια της σειράς δείχνει πως ένιωθε μία ολόκληρη πόλη να χάνει συνέχεια από τους ιστορικούς Celtics έχοντας μόνο 1 πρωτάθλημα σε 20 χρόνια. Τελικά, εκείνοι οι Lakers περνούσαν πολύ καλά και έβγαινε παραέξω.

Για κάποιον μεγαλωμένο στα 90’s, δηλαδή όλους μεταξύ 30-45 σήμερα, το Winning Time είναι η ευκαιρία να μάθει για την πρώτη ιστορικά περίοδο του ΝΒΑ όπως το ξέρουμε σήμερα, αφού τη σεζόν 1979-1980 ξεκίνησαν να παίζουν ο Magic με το αντίπαλο δέος Larry Bird, ενώ μπήκε στο παρκέ η γραμμή του τριπόντου. Οι Showtime Lakers ήταν ένα πείραμα που βγήκε και έσωσε τη λίγκα σε τηλεθέαση, έσοδα και πρεστίζ αφού στα τέλη της δεκαετίας του ’70 μετά την συνταξιοδότηση του Jerry West και του Wilt Chamberlain και το τέλος της πρώτης δυναστείας των Celtics το ΝΒΑ έμοιαζε να έχει ξεμείνει από βενζίνη, θέαμα και ιδέες. Τότε οι αγώνες μεταδίδονταν σε μαγνητοσκόπηση μερικές ώρες μετά, τα γήπεδα δεν γέμιζαν και όπως είπαμε παραπάνω για το τρίποντο ήταν τόσο σπάνιο που ακόμα και οι Αμερικάνοι φίλαθλοι εκείνοι την εποχή το μπέρδευαν με γκολ. Ωστόσο, το χαμόγελο και οι no-look πάσες του Magic μαζί με το άχαστο σουτ και τον γνήσιο country αμερικάνικο τσαμπουκά του Larry Bird έδωσαν ένα νέο δίπολο αλά Star Wars που μεσουρανούσε εκείνη την εποχή με όλους τους φιλάθλους να ψάχνουν να διαλέξουν πλευρά.

Η πρώτη σεζόν της σειράς που έριξε αυλαία στις αρχές Μαΐου περιστρέφεται γύρω ακριβώς από αυτή την παρθενική σεζόν του Earvin Johnson Jr ή απλά Magic, μεταφέροντας σε απόλυτο βαθμό το κλίμα της εποχής. Μπορεί αρκετά μπασκετικά και μη γεγονότα να έχουν δραματοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό και να μη μεταφέρονται ούτε στοιχειωδώς ρεαλιστικά στην οθόνη όμως τα ντυσίματα, το συνεχές κάπνισμα σε κάθε αίθουσα, το Forum, ιστορική έδρα των Lakers και ένας κόσμος πολύ πριν τα social media, τα κινητά ακόμα και το AIDS σε μεταφέρουν τελικά πολύ ευχάριστα σε έναν διαφορετικό κόσμο στη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ. Και τι δεν έγινε εκείνη την πρώτη χρονιά για να φτάσουν οι «λιμνάνθρωποι» στην κορυφή με τον πρώτο προπονητή, Jack McKinney, να τραυματίζεται σχεδόν θανάσιμα από μία βόλτα με το ποδήλατο και το βοηθό του, Paul Westhead, να αναλαμβάνει άρον-άρον εμπνέοντας τους παίκτες του με τσιτάτα από το Σαίξπηρ ως πρώην πανεπιστημιακός καθηγητής αγγλικής φιλολογίας. Κι εδώ κάπου έρχεται να τον βοηθήσει ένας ξεχασμένος παλαίμαχος των Lakers που σήμερα όλοι ξέρουμε σαν μπασκετικό τοτέμ: ο Pat Riley. Σε μία από τις καλύτερες ερμηνείες της σειράς ο Adrien Brody ακολουθεί τη μεταμόρφωση του από έναν μισοκακόμοιρο παλαίμαχο που ευχαριστεί το Θεό για την ευκαιρία να είναι ανθυποβοηθός και εκφωνητής της ομάδας στον ατσαλάκωτο γκραν μάστερ της προπονητικής με τα κοστούμια Armani που παρέλαβε τη δυναστεία στα θεμέλια και έχτισε ουρανοξύστη.

Ξεχωριστή υπο-ενότητα αποτελεί και η ζωή του Kareem Abul-Jabbar (Solomon Hughes) και η σχέση του με τη μουσουλμανική θρησκεία ως απάντηση στο ρατσισμό στις ΗΠΑ τις δεκαετίες του ‘60-‘70. Ο ίδιος σε δηλώσεις του δεν εγκρίνει τα όσα απεικονίζονται στη σειρά, όμως προβάλλεται σαν ένας πράος χαρακτήρας έτοιμος να δώσει συμβουλές στον πρωτάρη Magic για όσα έζησε μέσα και έξω από τα γήπεδα. Ο Kareem ήταν άλλωστε ο πρώτος αθλητής που τοποθετήθηκε για σοβαρά κοινωνικά θέματα από τον πρωτόγονο ρατσισμό του ’60 μέχρι το σημερινό Black Lives Matter. Στη σειρά βοηθά και τον συμπαίκτη του Spencer Haywood να ξεπεράσει τον εθισμό του στην κοκαΐνη, με τα ναρκωτικά να αποτελούν ένα θέμα ταμπού που απασχόλησε για πάρα πολλά χρόνια το μαγικό κατά τ’ άλλα κόσμο του ΝΒΑ.  

Και ο πραγματικός Magic αρνήθηκε να σχολιάσει και να δει τη σειρά θεωρώντας ότι τα όσα έγιναν στους Showtime Lakers έχουν μείνει μεταξύ τους αλλά και μέσω της ιστορίας που έγραψαν στο γήπεδο κατακτώντας 5 πρωταθλήματα. Για όσους θέλουν να δουν μια περισσότερο επίσημη ντοκιμαντερίστικη αφήγηση στο είδος του Last Dance συνιστώ το «They Call me Magic» του Apple TV , μίνι σειρά 4 επεισοδίων με περισσότερη διάθεση αγιογραφίας όπως το «Last Dance». Ιδιαίτερα έντονη ήταν και η αντίδραση του Jerry West, ειδικά στο κομμάτι όπου αποδίδονται δραματικά τα ξεσπάσματα του με συχνή χρήση της λέξης f***. Μάλιστα, προχώρησε σε επίσημη διαμαρτυρία προς το HBO και απειλεί με περαιτέρω νομικές ενέργειες. Για όσους δεν τον ξέρετε ο κύριος είναι η σιλουέτα στο σήμα του ΝΒΑ. Τόσο καλός. Oι αρκετοί επικριτές συχνά προερχόμενοι από τους κόλπους των ίδιων των Lakers αποκάλεσαν ειρωνικά τη σειρά «Losing Time», όμως περισσότερο προβληματισμό προκάλεσε στο L.A. η απογοητευτική πορεία της ομάδας φέτος (μένοντας στην 11η θέση και εκτός πλέι-οφ). Συνολικά, το «Winning Time» βοηθά παλιούς και νέους να (ξανά)ζήσουν τα περασμένα μεγαλεία και γιατί όχι να διασκεδάσουν ξέροντας περίπου την τελική εξέλιξη στο παρκέ που μετατρέπεται σε ένα ιδιόμορφο θεατρικό σανίδι.

Ποτέ μια μικρή υπερβολή δεν στάθηκε εμπόδιο άλλωστε στο να περάσει ένα μήνυμα μέσω μιας σειράς ή ταινίας. Ακόμα και αν δεν την εγκρίνουν οι θρύλοι των Lakers, η αλήθεια είναι ότι μέσω του «Winning Time» μαθαίνουν οι νέοι και θυμούνται οι παλιότεροι για ένα ΝΒΑ που πριν τον ερχομό του Michael Jordan ψαχνόταν, αλλά βρήκε ζωή χάρη στην κόντρα του Magic με τον Bird και του Showtime του LA που έκανε το μπάσκετ κάθε χρόνο και ωραιότερο.