Ο Willem Dafoe είναι ο Joker που δεν είδαμε ποτέ

Κείμενο: Χρήστος Κάβουρας

Έχουμε χάσει το μέτρημα στην περίπτωσή του. Εν έτει 2020 οι ταινίες του ξεπερνούν την 100άρα ωστόσο το πιο αξιοπερίεργο είναι ότι σε καμία από αυτές δεν παίζει με τον ίδιο τρόπο. Όσο και αν όλοι εμείς δεν μπορούμε να το δούμε.

Ο γεννημένος το 1955 ηθοποιός είναι μία μοναδική περίπτωση, ένας διαφορετικός και από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του, ο οποίος ωστόσο ποτέ δεν έλαβε την αναγνώριση που του άξιζε. Πολλοί θεώρησαν πως στην 91η βραδιά των Όσκαρ είχε φτάσει επιτέλους η στιγμή που ο Dafoe θα σηκώσει ψηλά το Χρυσό Αγαλματίδιο για το ρόλο του Vincent Van Gogh στην ταινία «At Eternity's Gate». Τελικώς το βραβείο κατέληξε στον Rami Malek ωστόσο ο Dafoe δεν νοιάστηκε ιδιαίτερα, ίσως και να το περίμενε. Δεν είναι δα και η πρώτη φορά που η Ακαδημία προσπερνά μια σπουδαία ερμηνεία του.

Για το ταλέντο του δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Έχει παίξει από έναν διευθυντή μοτέλ στη Φλόριντα, τον Ιησού Χριστό, μέχρι αξιωματικό των SS και super villain στο υπερ-ηρωικό σύμπαν. Εν ολίγοις από ποικιλία σκίζει και μάλιστα χωρίς καμία ατέλεια.

Καμία σχέση δηλαδή με τότε που ξεκινούσε την καριέρα του το 1979 στην ταινία «Heaven’s Gate» όταν τσακώθηκε με τον σκηνοθέτη –φήμες λένε ότι ξεκαρδίστηκε στα γέλια με ένα προσβλητικό ανέκδοτο που είπε συνάδελφός του σε διάλειμμα των γυρισμάτων-και ο ρόλος του αφαιρέθηκε στη συνέχεια από το μοντάζ. Οι περισσότεροι θα εγκατέλειπαν, ωστόσο ο Dafoe είχε μια διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων. Δεν έβλεπε τίποτα σαν αποτυχία παρά μόνο σαν σκαλί για το επόμενο βήμα και την πραγματοποίηση του ονείρου του. Το να γίνει δηλαδή ηθοποιός.

Όντας ο μικρότερος σε μια οικογένεια με 7 παιδιά ο Willem (κανονικά William που το μετέτρεψε σε Willem για να μην τον μπερδεύουν με τον συνονόματο πατέρα του) είδε όλα του τα αδέρφια να παίρνουν το δρόμο της ιατρικής ωστόσο εκείνος ήθελε να ακολουθήσει διαφορετικό μονοπάτι.

Οι γονείς του είχαν πει πως μπορεί να βασιστεί πάνω τους για βοήθεια φτάνει να ξέρει τι θέλει πραγματικά στη ζωή του. Παρά το σιγουράκι ότι θα παίρνει τα λεφτά τους εκείνος απολάμβανε το ρομαντισμό να επιβιώνει μόνος του, όπως έχει πει χαρακτηριστικά.

Για να τα βγάλει πέρα βέβαια χρειάστηκε να εργαστεί σε βιβλιοδετείο και σερβιτόρος σε εστιατόριο και αργότερα μηχανικός σκηνής στο θέατρο. Σύντομα θα κατακτούσε και την μεγάλη σκηνή.

Η ταινία η οποία τον έκανε πραγματικά γνωστό στον κόσμο ήταν το «Platoon» του Oliver Stone. Πλάι σε μετέπειτα σπουδαία ονόματα (βλ. Charlie Sheen) ο Dafoe άφησε εποχή στο ρόλο του Sergeant Elias, με την τελευταία του σκηνή να εντάσσεται στις πλέον κλασικές της ιστορίας των πολεμικών παραγωγών του Hollywood. 

H εμπειρία της ταινίας ήταν ιδιαίτερα σκληρή για τους περισσότερους που συμμετείχαν –ο Stone έστειλε τους ηθοποιούς να ζήσουν σαν πραγματικοί στρατιώτες πριν τα γυρίσματα και ο Dafoe υπέφερε από δίψα και ανέβασε για 24 ώρες κίτρινο πυρετό, που κόλλησε επειδή ήπιε μολυσμένο νερό.

Μετά την ταινία ήταν από τους πλέον περιζήτητους ηθοποιούς της κινηματογραφικής βιομηχανίας, «τσιμπώντας» ταυτόχρονα την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Β’ Αντρικού ρόλου.  Ο ρόλος του Elias του άνοιξε το δρόμο ωστόσο τον «παγίδεψε» στο χαρακτηριστικό που τον χαρακτηρίζει μέχρι σήμερα. Εκείνο του άγριου και κυρίως του τρελού. 

Παρότι έκανε θραύση ως Ιησούς Χριστός στον «Τελευταίο Πειρασμό» του Martin Scorsese, ο Dafoe έμεινε για πάντα στην ιστορία για το σαρδόνιο χαμόγελο και το πανούργο βλέμμα το οποίο μάλιστα γιγαντώθηκε όταν το 2002 έπαιξε τον Green Goblin στο Spider-Man του Sam Raimi. 

Έπειτα από αυτό δεν υπήρχε επιστροφή, θα ήταν μονίμως ο κακός. Η φήμη του μάλιστα ξεπέρασε το σύνορα του κινηματογράφου και το 2003 η φωνή και η μοναδικότητά του στο ρόλο του κακού εμφανίστηκαν και στο videogame «James Bond: Everything of Nothing» δανείζοντας φωνή και χαρακτηριστικά προσώπου στον Nikolai Diavolo.

Μετά από όλα αυτά πώς όλοι εμείς που τον παρακολουθούμε τόσα χρόνια και ανατριχιάζουμε με το βλέμμα του, να μην τον περιμένουμε να τον απολαύσουμε ως διάδοχο των Heath Ledger ή Joaquin Phoenix στο ρόλο του Joker; Δεν χρειάζεται δα και πυρηνική φυσική για να το καλάβει κανείς. Άπαντες έχουμε πειστεί ότι είναι ο μόνος ο οποίος έχει τόση έμφυτη και κυρίως παρανοϊκή τρέλα την ώρα της ερμηνείας του είναι ο Dafoe. Ο τύπος που ξέρει όσο κανείς να αναβαθμίζει έναν κακό. Ο ίδιος άλλωστε έχει δηλώσει:

«Ποτέ δεν παίζω. Απλά βγάζω προς τα έξω το πραγματικό ζώο που κρύβεται μέσα μου». Διαφωνεί κανείς;