«Οι Beatles έφεραν το χαμόγελο στη μουσική»

Επιμέλεια: Χρήστος Κάβουρας

5 Οκτωβρίου του 1962: Μια μικρή ομάδα μουσικών ηχογραφούν το πρώτο τραγούδι της μπάντας τους, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουν ότι αυτή είναι η απαρχή μιας αξιοζήλευτης διαδρομής. Χωρίς να το φανταστεί κανείς, εκείνη τη μέρα στο στούντιο της ΕΜΙ Studios στο Λονδίνο δεν γίνεται μια απλή ηχογράφηση. Αλλάζει η ίδια η μουσική, μια για πάντα.

Το τραγούδι λέγεται «Love me Do» και η μπάντα φέρει ένα όνομα που προκαλεί δέος: The Beatles. 

Τα κατορθώματά τους σήμερα, λίγο πολύ, γνωστά. Ακόμα και αν πέρασαν τα χρόνια, ο μοναδικός τους ήχος ακούγεται ακόμα σαν πρωτοποριακή μελωδία στα αφτιά μας. Η τετράδα εκείνη των Ρίνγκο Σταρ (ντραμς), Τζορτζ Χάρισον (κιθάρα), Πολ Μακάρτνεϊ (τραγούδι και μπάσο) και του τοτέμ, Τζον Λένον (τραγούδι και κιθάρα) τα επόμενα χρόνια φέρνει την επανάσταση στη μουσική βιομηχανία, και παραμένουν επίκαιροι ακόμα και σήμερα που έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε που διαλύθηκαν (Απρίλιος του 1970).

Εν έτει 2023, ωστόσο, μπορεί η σύγχρονη γενιά να καταλάβει το πόσο σημαντικοί είναι οι Beatles για τη μουσική ιστορία; Για αυτό το λόγο συνομιλήσαμε με φανατικό γνώστη της μουσικής και αρχισυντάκτη του Olafaq.gr, Νίκο Παγουλάτο, προκειμένου να καταλάβουμε και εμείς οι ίδιοι, το πόσο πολύ άλλαξε η ιστορία από τη μέρα που οι Beatles μπήκαν σε εκείνο το στούντιο του Λονδίνου.

Δεν αποτελεί υπερβολή ότι το ξεκίνημα των Beatles μαζί με εκείνο του Έλβις πίσω στα 60’s δεν αποτέλεσε απλώς την αλλαγή δεδομένων στον τομέα της μουσικής, ουσιαστικά ήταν το ξεκίνημα της συγκεκριμένης βιομηχανίας.

Εάν τους παρακολουθήσει κανείς σήμερα, μπορεί να ισχυριστεί ότι έπαιζαν απλά κομμάτια, ωστόσο αν σκεφτούμε την ατάκα του Roger Waters (Pink Floyd) ότι «αυτά που έκαναν οι Beatles σε 2 λεπτά εμείς χρειαζόμασταν 2 μέρες για να τα κάνουμε» περιγράφει ίσως το πόσο μπροστά ήταν τα «Σκαθάρια» για την εποχή τους. Επηρεασμένοι από το ταξίδι τους στην Ινδία, άνοιγαν νέα μονοπάτια και ορίζοντες με τον πρωτοποριακό τους ήχο, ακόμα και αυτό γινόταν μονάχα για 4 δευτερόλεπτα μέσα σε κάποιο τους τραγούδι. Είτε μέσω του «Love me Do», είτε του πιο διάσημου όλων, το «Yesterday», αυτά τα 4 δευτερόλεπτα καινοτόμου ήχου ήταν αρκετά για να αποτυπωθούν στο μυαλό του κόσμου.

Μαζί με το τραγούδι όμως, οι Beatles άλλαξαν τον τρόπο που αντιμετωπιζόταν η μουσική. Πέρα από τον ήχο και τη φωνή, πρόσθεσαν στην μουσική κουλτούρα και την εικόνα με τις ατελείωτες φωτογραφήσεις τους, κάτι που σήμερα μοιάζει αυτονόητο.

Όλοι έχουμε συνδέσει τους Beatles με την Αγγλία και την περιβόητη εκείνη φωτογραφία στη διάβαση του Λίβερπουλ. Τα «Σκαθάρια» έκαναν την «έκρηξή» τους παίζοντας 5 φορές τη βδομάδα στο Αμβούργο (διαβάστε εδώ πώς το μάθαμε) κερδίζοντας το ευρωπαϊκό ακροατήριο, η αυθεντική όμως Beatlemania έγινε πραγματικότητα λόγω της απόφασής τους, να κάνουν το ταξίδι στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Στη συντηρητική κοινωνία της Αμερικής και την, ταυτόχρονα, απογοητευμένη νέα της γενιά που είχε κλονιστεί από την δολοφονία του John F. Kennedy, το 1964 γεννιέται μια νέα ελπίδα, με ρυθμό και, κυρίως, χαμόγελο. Είναι 9 Φεβρουαρίου της ίδιας χρονιάς, όταν οι Beatles κάνουν την εμφάνισή τους στο τηλεοπτικό show του Ed Sullivan και γύρω στα 73 εκατομμύρια τηλεθεατές παρακολουθούν μια νέα οντότητα στα πρόσωπα των 4 μουσικών από την Αγγλία. Τα ιδιαίτερα φωνητικά, οι στίχοι, η μοναδική μελωδία, τα χαρακτηριστικά μαλλιά, αλλά πάνω από όλα το χαμόγελο την ώρα του τραγουδιού, δημιουργούν ένα πρωτόγνωρο αίσθημα.

Μια θετική ενέργεια που μόνο η παρέα των John, Paul, George και Ringo μπορεί να δημιουργήσει, μια εσωτερική δύναμη που κατάφερε μέσα σε μια στιγμή να αλλάξει το ηθικό της απογοητευμένης κοινωνίας των ΗΠΑ, δημιουργώντας παράλληλα νέους ορίζοντες για την ίδια τη μουσική.

Ο Henry Diltz των MFQ (Modern Folk Quartet) είχε δηλώσει σε συνέντευξή του με τον Νίκο Παγουλάτο πως «τους είδαμε στο show του Ed Sullivan να παίζουν και σκεφτήκαμε “ ουάου, κοίτα τους! Χαμογελάνε, το διασκεδάζουν! Θέλουμε και εμείς να κάνουμε τέτοια μουσική!” Οπότε πλέον χρειαζόμασταν ντράμερ και ηλεκτρικό μπάσο. Μέχρι εκείνη την στιγμή, χρησιμοποιούσαμε κοντραμπάσο, της jazz. Αυτή η σκέψη κυριάρχησε στα περισσότερα folk συγκροτήματα εκείνο το βράδυ… ήταν η στιγμή της αλλαγής. Αυτή ήταν η νέα μουσική».

Η Beatlemania είχε, και επίσημα, μόλις ξεκινήσει. «Κατέκτησε» την Αμερική και έπειτα τον κόσμο ολόκληρο.

Σαφώς και οι εποχές περνάνε, αλλά οι Beatles θα είναι πάντα στην κορυφή για αυτό που εισήγαγαν, για το έργο τους και για τον τρόπο με το οποίο το έκαναν. Μπορεί να ακολούθησαν πολλοί ακόμα που έγραψαν τη δική τους ιστορία στο μουσικό χώρο, ωστόσο ήταν οι Beatles εκείνοι που άνοιξαν το δρόμο, σε τόσο μεγάλη μάλιστα έκταση, που δύσκολα κανείς μπορεί να συγκριθεί μαζί τους.

Στα μάτια μου είναι σαν τη σύγκριση για τον G.O.A.T. του ΝΒΑ: Ό,τι και να κάνει ο Λεμπρόν, πάντα ο Τζόρνταν θα είναι ο κορυφαίος. Οι Beatles έδειξαν σε όλους, μαζί με τον Έλβις Πρίσλεϊ, ότι μπορείς να κάνεις rock n’ roll μαζί με συναίσθημα. Και το πιο σημαντικό; Μέσα σε μόλις 7 χρόνια δισκογραφίας. Από το 1963 μέχρι το 1969 άλλαξε όλος ο μουσικός χάρτης, και τον χάραξαν οι Beatles.