ap Εκείνο το βράδυ που ο Marlon Brando έλαμψε δια της απουσίας του

Με αφορμή τον θάνατο της Sacheen Littlefeather, θυμόμαστε το παρασκήνιο της πιο επεισοδιακής απονομής βραβείου όσκαρ που συγκλόνισε ένα ολόκληρο έθνος.

Η 45η απονομή των βραβείων Όσκαρ ήταν ήδη ιστορικής σημασίας πολύ πριν ξεκινήσει η τελετή. Για πρώτη φορά στα χρονικά, την τελετή θα παρακολουθούσαν ζωντανά περίπου 85 εκατομμύρια άνθρωποι ταυτόχρονα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Παραφράζοντας τον Neil Armstrong, η δορυφορική μετάδοση για πρώτη φορά της τελετής απονομής των Όσκαρ ήταν ένα μικρό τεχνολογικό βήμα μιας συναρπαστικής πορείας που θα έφερνε μια για πάντα πιο κοντά την ανθρωπότητα. 

Ήταν η απονομή του 1973 και όλοι περίμεναν τη μετάφραση σε βραβεια του αντίκτυπου που είχε προκαλέσει ο Francis Ford Coppola με το πρώτο μέρος του Godfather. Όλα έδειχναν πως ο Marlon Brando θα έκανε τη μεγάλη επιστροφή αυτή τη βραδιά. Μέχρι να αποδεχτεί την πρόταση του Coppola να παίξει τον ρόλο του Vito Corleone, η καριέρα του είχε καταντήσει σκιά του πάλαι ποτέ σπουδαίου Marlon. Είχε σχεδόν 15 χρόνια να κάνει κάποια σοβαρή επιτυχία και όλοι θα πόνταραν τα λεφτά τους στο γεγονός ότι η ματαιοδοξία ενός ηθοποιού που του δίνεται μια δεύτερη ευκαιρία θα την άρπαζε από τα μαλλιά. 

 

 

Καλές δημόσιες σχέσεις και Marlon Brando είναι λέξεις που δύσκολα μπαίνουν στην ίδια πρόταση. Όσοι πόνταραν πως ένα λαμπερό μπιχλιμπίδι σαν το αγαλματίδιο του θείου Όσκαρ και μια επανείσοδος στη λίστα με τους 10 πιο καλοπληρωμένους ηθοποιούς θα ήταν αρκετά για να κάνουν τον Brando μια πειθήνια μαριονέτα της βιομηχανίας του θεάματος, έλαβαν μια γερή ψυχρολουσία εκείνη τη βραδιά. 

Ο Brando ήταν φλογερός υποστηρικτής των κινημάτων για τα πολιτικά δικαιώματα. Μπορεί οι βασικοί στόχοι του κινήματος για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών να είχαν επιτευχθεί μέχρι το τέλος της προηγούμενης δεκαετίας, όμως ο σπουδαίος ηθοποιός δεν είχε ξεμπερδέψει ακόμα με το κατεστημένο και τα καλούπια που έφτιαχνε για όσους ανθρώπους δεν ήταν στα μέτρα του. Εκείνη την εποχή ο αμερικανικός στρατός δεν πολεμούσε μόνο στο Βιετνάμ, αλλά και στο έδαφός του. Μάλλον δεν ήταν και τόσο έδαφός του γιατί προσπαθούσε να εκκενώσει μια περιοχή στη Νότια Ντακότα, το Wounded Knee από ιθαγενείς Αμερικάνους, Ινδιάνους όπως τους έλεγαν ακόμα τότε. 

 

 

Παρά το ειρωνικό του πράγματος, οι ιθαγενείς να θεωρούνται καταπατητές και ο στρατός των λευκών απογόνων αποίκων ως νόμιμος ιδιοκτήτης, εκείνη την εποχή το οι ιθαγενείς Αμερικάνοι ήταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, αν και μάλλον δεν θεωρούνταν καν πολίτες. Η στήριξη του Marlon Brando στον αγώνα τους, ο οποίος δικαιώθηκε χρόνια μετά, δεν ήταν απλά δεδομένη και εκφρασμένη. Μέχρι τότε είχε συμμετάσχει σε πολλές διαμαρτυρίες ιθαγενών και δάνειζε τη φωνή του στους κολασμένους της βόρειας Αμερικής. 

Το πρόβλημα ήταν ότι οι ιθαγενείς δεν είχαν ποτέ τη στήριξη που τους άξιζε από τους υπόλοιπους Αμερικανούς. Αποδεκατισμένοι από την εθνοκάθαρση, τη φτώχεια, την παραβατικότητα τη μειωμένη πρόσβαση στην εκπαίδευση και τη χρήση ναρκωτικών δεν ήταν σε καμία περίπτωση το θύμα που θα μπορούσε να εμπνεύσει τη συμπάθεια της κοινής γνώμης. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κάποιος ότι η συμπεριφορά που αντιμετώπιζαν ήταν χειρότερη από αυτή των Αφροαμερικανών. Όταν δεν τους σκότωναν, έκαναν πως δεν τους βλέπουν κι αυτό ήταν χειρότερο για την ανθρώπινη υπόστασή τους. 

 

 

Έμπειρος από την τέχνη του πώς πρέπει να απευθύνεσαι στο κοινό και να το γοητεύεις, ο Marlon Brando ήξερε ότι χρειαζόταν κάτι παραπάνω από μια απλή έκφραση διαμαρτυρίας. Πριν κερδίσουν το κράτος για να αποκτήσουν τα δικαιώματά τους, οι ιθαγενείς έπρεπε να αποκτήσουν φίλους και συνοδοιπόρους. Για να γίνει αυτό έπρεπε πρώτα να αλλάξει η εικόνα της κοινής γνώμης. Η μοναδική πολιτιστική αναφορά που μπορούσε να πάρει κάποιος, και ίσως η μοναδική επαφή με τους ιθαγενείς, ήταν τα western ή «καουμπόικα». Με ελάχιστες εξαιρέσεις οι «Κακοί Ινδιάνοι» ήταν άξεστοι και αιμοβόροι φονιάδες με κακά αγγλικά που δεν τους άξιζε καμία υπόσταση. 

 

 

Πριν μιλήσει για τα δικαιώματά τους, ο Brando φρόντισε να μιλήσει για το πως τους βλέπουμε στις ταινίες. Για την ακρίβεια δεν μίλησε ο ίδιος, αλλά κάποια που τα ήξερε από πρώτο χέρι. Η συγκυρία της παγκόσμιας προβολής της τελετής των Όσκαρ μέσω δορυφόρου ήταν η ευκαιρία που έψαχνε ο Brando. Την παραμονή της τελετής δήλωσε πως δεν πρόκειται να παρευρεθεί διαμαρτυρόμενος για την απεικόνιση που επιφυλάσει το Hollywood στους ιθαγενείς Αμερικάνους. Κανείς δεν φάνηκε να τον παίρνει στα σοβαρά παρά το ότι όλοι προεξοφλούσαν τη νίκη του την επομένη. 

Κανείς δεν ξέρει αν αυτές τις 24 ώρες ασκήθηκαν πιέσεις προς κάποια πλευρά, όμως ο Brando ήταν αποφασισμένος να τραβήξει το σχοινί όσο δεν πάει. Τίμησε την υπόσχεσή του και έστειλε στη θέση του τη Sacheen Littlefeather να παραλάβει αυτή το βραβείο του σε περίπτωση που κέρδιζε. H Sacheen ήταν μια 26χρονη ιθαγενής που προσπαθούσε να κάνει καριέρα ηθοποιού στο Hollywood μέσα από τις θέσεις στερεοτυπικές θέσεις κομπάρσου που είχε διαθέσιμες γι’αυτή το σύστημα του θεάματος. Δεν είχε καν χρήματα για ένα επίσημο ένδυμα και παρά το ότι θα μπορούσε να τη βοηθήσει ο Brando και να της πάρει ένα φόρεμα, της πρότεινε κάτι καλύτερο, να δείξει αυτό που είναι και να εμφανιστεί με την παραδοσιακή της φορεσιά.

 

 

Ενημερώνοντας τους διοργανωτές πως σε περίπτωση βράβευσης του Marlon Brando είχε την εξουσιοδότηση να το παραλάβει η ίδια και να βγάλει ένα λόγο έξι σελίδων που είχε ετοιμάσει μαζί με τον Brando, τους έπιασε κρύος ιδρώτας. Για να αποφύγουν μια πολεμική ρητορική σε βάρος του Hollywood που θα έβλεπε όλος ο κόσμος σε ζωντανή μετάδοση, την ενημέρωσαν πως έχει το πολύ 60 δευτερόλεπτα να πει ό,τι θέλει. Από εκεί και έπειτα θα την κατέβαζαν με το ζόρι από τη σκηνή. Η ελπίδα τους ήταν να τα χάσει η νεαρή ιθαγενής και να αναγκαστεί να μην πει τίποτα πέρα από ένα ευχαριστώ και να λήξει όσο πιο ανώδυνα γινόταν η όλη ανακατωσούρα. 

Δυστυχώς γι’αυτούς έκατσε κι έκανε πρόχειρα μια περίληψη των έξι σελίδων και όταν ακούστηκε το όνομα του Marlon Brando η αίθουσα πάγωσε στη θέα της Sacheen Littlefeather. To όνομα του Brando ακούστηκε από τον Roger Moore ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με την παράδοση του βραβείο. Αν στη θέση του ήταν κάποιος Αμερικανός δεν ξέρουμε τι θα είχε συμβεί. Ο Moore σε μια πηγαία έκφραση βρετανικής ψυχραιμίας παρέδωσε ανέκφραστος το αγαλματίδιο αποφεύγοντας έτσι να κλέψει οποιαδήποτε στιγμή από τη Littlefeather. 

 

 

Οι περισσότεροι από το κοινό αποδοκίμασαν τη Littlefeather όταν άρχισε να μιλάει για τη στερεοτυπική προβολή των ιθαγενών και πόσο κακό κάνει στην εικόνα τους. Μέσα σε αυτά τα 60 δευτερόλεπτα οι ιαχες επιδοκιμασίας λιγόστεψαν και κάποια χειροκροτήματα άρχισαν να ακούγονται. Ήταν αυτή ακριβώς η στιγμή που βλέπεις την ιστορία να γράφεται σε ζωντανή μετάδοση. Στα παρασκήνια ο παλιός κόσμος προσπαθούσε να κρατηθεί στην επιφάνεια στο πρόσωπο του αναψοκοκκινισμένου John Wayne. Ο συντηρητικός γερόλυκος συγκρατήθηκε από 6 άντρες της ασφάλειας της Ακαδημίας για να μην ανέβει στη σκηνή και κατεβάσει δια της βίας τη νεαρή ακτιβίστρια. 

Μετά την ομιλία της, η Littlefeather αποχώρησε μέσα σε ένα ηχητικό μίγμα χειροκροτημάτων, χλευαστικών χειρονομιών, ιαχών επιβράβευσης και αποσβολωμένων θεατών. Ο πάγος μόλις είχε σπάσει, ο δρόμος άνοιξε και ο πραγματικός αγώνας για τα δικαιώματα των ιθαγενών Αμερικανών μόλις είχε ξεκινήσει. Τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε γίνει αν δεν ήταν εκεί ο Marlon Brando, αν και κυριολεκτικά δεν ήταν ποτέ εκεί.



©2016-2024 Ratpack.gr - All rights reserved