Συμφωνούμε, νομίζω, χωρίς να χρειάζεται μεγάλη ανάλυση: στους εσωτερικούς μας μονολόγους oι σημερινοί «συν-πλην-κάτι-τριαντάρηδες» έχουμε πολλά παράπονα για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Η μοίρα, οι γενιές που προηγήθηκαν, οι πολιτικοί, το σύστημα εν γένει, ο γείτονας. Ο καθένας προσωποποιεί τον φταίχτη κατά το δοκούν, άπαντες όμως είμαστε ξενερωμένοι που η πλέον παραγωγική φάση της ζωής μας δεν είναι αυτή που ονειρευόμασταν. Ή, τουλάχιστον, εκείνη που μας είχε υποσχεθεί η εποχή της ευημερίας. Στο ίδιο καζάνι βράζουμε όλοι και μακριά από εμάς οι προσπάθειες που κάνουν το χάπι να αστράφτει.
Υπάρχει, όμως, ένα μεγάλο «αλλά».
Εκείνο που σου λέει ότι αν βάλεις κάτω τα πράγματα και ρίξεις μια πιο ψύχραιμη ματιά στις επιπτώσεις που προκάλεσε το κοινωνικοπολιτικό και οικονομικό σοκ των τελευταίων ετών στα παιδιά του ΄80, δεν γίνεται να αγνοήσεις το εξής: παρά τα απανωτά χαστούκια, φροντίζουμε να γινόμαστε καλύτεροι μέρα με τη μέρα. Είμαστε η γενιά που μαθαίνουμε παθαίνοντας. Οι πιο καλοί οι μαθητές είμαστε εμείς στην πράξη.
Μάθαμε να απομυθοποιούμε τα δεδομένα και τα κυρίαρχα.
Όλα εκείνα που οι προηγούμενοι κρίκοι της γενεαλογικής αλυσίδας θεωρούσαν θέσφατα, σταδιακά πέφτουν σαν χάρτινοι πύργοι μπροστά στα πόδια της γενιάς των 30άρηδων. Εκείνης που έφερε έναν από τους βασικούς πυλώνες του παλαιού δικομματισμού σε μονοψήφια νούμερα και τον κατάντησε κεντρικό πρωταγωνιστή απαξιωτικών memes. Εκείνης που αντιλήφθηκε ότι το lifestyle δεν (μπορεί να) είναι κυρίαρχο δόγμα και πως η ματσό συμπεριφορά, είναι τουλάχιστον γραφική. Εκείνη που γελά με τους ξερόλες, απομονώνει τους «σταλεγάκηδες», ξενερώνει όταν στέκεται μπροστά από κατουρημένες ποδιές.
Μάθαμε να ψαχνόμαστε προτού υιοθετήσουμε.
Προφανώς σε αυτό βοήθησε ότι ήμαστε η γενιά που έλαχε να καβαλήσει το κύμα της διαδικτυακής επανάστασης. Δεν ξέρουμε πως θα αντιδρούσαν οι προηγούμενες γενιές αν είχαν ένα mouse στο χέρι και μια οθόνη μπροστά στα μάτια που να τους δίνει στο πιάτο συσσωρευμένη γνώση. Κι αυτό από μόνο του αρκεί για να μην τους κατηγορήσουμε που δεν λειτούργησαν διαφορετικά κατά τις δεκαετίες της συγκεντρωτικής πληροφόρησης. Το γεγονός ότι σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να ανατρέξουμε σε όποια πηγή θέλουμε, όποτε το θελήσουμε, μας έχει μάθει να φιλτράρουμε όσα συμβαίνουν γύρω μας χωρίς να επηρεαζόμαστε από τα καρτέλ των ειδήσεων και των ιδεών. Γινόμαστε πιο δεκτικοί στην αντίθετη άποψη κι αυτό διότι είναι τόσα τα ερεθίσματα που σκάνε μπροστά μας, που αυτόματα μας βάζουν σε μια διαδικασία συνεχούς αμφισβήτησης κι επαναπροσδιορισμού. Μόνο θετικό μπορεί να αποδειχτεί αυτό για την αυτοβελτίωσή μας και για το καλμάρισμα ορισμένων μεγάλων εχθρών της ψυχής: της άγνοιας και του φανατισμού.
Μάθαμε να κρατάμε πισινή όταν βλέπουμε… ταμπέλες.
Από το κόμμα και την ομάδα, μέχρι το ντύσιμο, τα μουσικά ακούσματα και τις γενικότερες επιλογές του τύπου στο διπλανό τραπέζι που κάποτε μπορούσε να εγείρει πάθη, πλέον φαινόμαστε λιγότερο πρόθυμοι να μανουριάσουμε. Ίσως να φταίει και η μερική απονεύρωση που πηγάζει από την απαξίωση για κάποια από αυτά τα πεδία. Δεν παύει όμως να ισχύει πως οι σημερινοί 30άρηδες στην πλειοψηφία τους αποδεικνύονται… γάτοι όταν αποφεύγουν να μπουν σε ένα mode όπου δεν υπάρχει γκρίζο ανάμεσα στο άσπρο και το μαύρο. Η στείρα αντιπαράθεση, το δίπολο «εμείς και οι άλλοι», η ταμπελοποίηση κάθε πτυχής της κοινωνικής ζωής, κρατούσαν την κοινωνική βάση αυτής της χώρας δέσμια για δεκαετίες και πρώτη φορά διαφαίνεται πως οι επόμενες θα πατήσουν προς άλλες κατευθύνσεις. Αρκεί να τους δείξουμε το δρόμο.
Μάθαμε, τέλος, να είμαστε ευγενικοί.
Και να θεωρούμε την πολιτισμένη συμπεριφορά όχι αδυναμία, αλλά ένα βασικό εργαλείο που βοηθάει να πέφτουμε και να σηκωνόμαστε από το κρεβάτι κάθε μέρα ολοένα και καλύτεροι. Στην ουρά, στους δρόμους, στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, έχω την εντύπωση πως βγάζουμε μια πιο φρέσκια συμπεριφορά που εκφράζεται εντονότερα από τις μεγαλύτερες γενιές.
Αυτό είναι η δική μου εικόνα. Δεν εθελοτυφλώ και δεν παραβλέπω τις όποιες ασχήμιες συνεχίζουν να παίζουν στην ηλικιακή μας συνομοταξία. Η περιβόητη γενιά των… κακομαθημένων, εκείνη που είδε τα όνειρα και τις ελπίδες της να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται σε μιλισεκόντ, ναι μεν νιώθει βιασμένη από την κυρίαρχη θρησκεία της χώρας, την αμετροέπεια, αλλά φαίνεται πως είναι ικανή να σηκώσει κεφάλι.
Στα όμορφα που έρχονται, λοιπόν.
